ភ្នំពេញ ៖ នៅព្រឹកថ្ងៃទី៣១ ខែមករា ឆ្នាំ២០២០នៅវិមានសន្តិភាពសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន អញ្ជើញបិទសន្និបាតបូកសរុបការងារ របស់ក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ និងពិធីប្រកាសជាផ្លូវការនៃការធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះរៀបចំ កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ី-អឺរ៉ុបលើកទី១៣ ឆ្នាំ២០២០។
ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ប្រាក់ សុខុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ បានរាយការណ៍ថា គិតមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះ កម្ពុជាមានទំនាក់ទំនងការទូត ជាមួយប្រទេសចំនួន១៧៤ នៅលើពិភពលោក ហើយមានស្ថានតំណាងប្រចាំបរទេសចំនួន៦៣។តាមសម្តេចនៅឆ្នាំ២០២០នេះកម្ពុជានឹងបើកស្ថានទូតនៅ២ប្រទេសទៀតគឺអាហ្វ្រិកនិងប្រទេសប្រេស៊ីល។
សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះអង្គសនិ្នបាតរបស់ក្រសួងការបរទេស ជាពិសេសចំពោះសមិទ្ធផលជាច្រើនដែលក្រសួងបានខិតខំប្រឹងប្រែងទទួលបានជោគជ័យកន្លងមក។ សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានបង្ហាញថា នយោបាយក្នុងប្រទេស និងនយោបាយក្រៅប្រទេស គឺជាដៃទាំងពីរនៃខ្លួនប្រាណតែមួយ ដែលត្រូវការគ្នាទៅវិញទៅមក ជួយគ្នា និងបំពេញឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមក។ ការកំណត់នយោបាយក្រៅប្រទេស គឺជាកិច្ចការរកលំនឹងដ៏លំបាករវាងការបំពេញកាតព្វកិច្ច ការទទួលខុសត្រូវជាអន្តរជាតិ និងការការពារផលប្រយោជន៍ជាតិខ្លួនឯង។
សម្តេចតេជោបញ្ជាក់ថា ពាក្យស្លោក ”អរគុណសន្តិភាព” ដែលសម្តេចបានបំផុសកន្លងទៅនេះ ដែលត្រូវបានទទួលស្វាគមន៍ពីប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់មជ្ឈដ្ឋានទាំងអស់ និងក្លាយទៅជាចលនាដ៏ធំមួយនៅទូទាំងប្រទេស។ កម្ពុជានឹងបន្តរក្សាយ៉ាងម៉ុតមាំនូវឯករាជ្យភាពនៅរាល់សេចក្តីសម្រេចរបស់យើងលើបន្ទាត់នយោបាយ ក្នុងនិងក្រៅប្រទេស ទាំងលើវិស័យនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម វិនិយោគ ជាពិសេសក្នុងវិស័យសន្តិសុខ និងការពារជាតិ ដោយគោរពនូវគោលនយោបាយ អព្យាក្រឹត្យភាពអចិន្ត្រៃយ៍ មិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ រួមរស់ដោយសន្តិសហវិជ្ជមានជាមួយប្រទេសជិតខាង។ កម្ពុជានឹងខិតខំបន្តពង្រឹងចំណងមិត្តភាព សហប្រតិបត្តិការ ទំនាក់ទនង និងភាពជាដៃគូល្អប្រសើរដែលមានស្រាប់ជាមួយប្រទេសជាមិត្តនានា ស្តារឡើងវិញនូវទំនាក់ទំនងសហប្រតិបត្តិការជាមួយមិត្តចាស់ និងស្វែងរកកសាងទំនាក់ទំនងល្អជាមួយមិត្តថ្មី ជាពិសេសនៅអឺរ៉ុបខាងកើតនិងកណ្តាល នៅអាស៊ីកណ្តាល នៅអាហ្វ្រិក មជ្ឍឹមបូព៌ា និងអាមេរិកឡាទីន។
កម្ពុជានឹងរួមចំណែកកាន់តែសំខាន់ថែមទៀតក្នុងការកសាងសហគមន៍ អាស៊ានដោយសំដៅ បំរើប្រជាពលរដ្ឋ និងយកប្រជាពលរដ្ឋជាស្នូល រក្សានិងពង្រឹងឯកភាពនិងមជ្ឈភាពរបស់អាស៊ាន ហើយតាមរយៈអាស៊ានជំរុញនិងពង្រឹងទំនាក់ទំនងជាមួយដៃគូខាងក្រៅដើម្បីការអភិវឌ្ឍនិងកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។
សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានលើកឡើងថា នយោបាយដាក់ទណ្ឌកម្ម ជានយោបាយប្រទេសធំសង្កត់ទៅលើប្រទេសតូចជាង មិនមែនជានយោបាយត្រឹមត្រូវទេ។ ជាពិសេសពួកគេអនុវត្តនយោបាយនេះ ក្នុងនាមគុណតម្លៃ និងគោលការណ៍ដែលគេប្រើ ឬមិនប្រើស្របតាមកាលៈទេសៈ និងផលប្រយោជន៍ណាដែលអំណោយផលឱ្យគេ។
សម្តេចតេជោប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បញ្ជាក់ថា «ចំពោះកម្ពុជាវិញ សហគមន៍អន្តរជាតិ គប្បីជួយយើងឱ្យបានខ្លាំងឡើង ឯកភាពរឹងមាំឡើង ជាជាងបំបែកបំបាក់ បន្ទុចបង្អាក់ឱ្យចុះខ្សោយតាមវិធានការដែលនឹងអាចក្លាយជាកំហុសលើកទី៣របស់ខ្លួន»។សម្តេចតេជោបន្តថា «គេគួរណាស់គោរពជម្រើសនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ចនិងសង្គម របស់យើង ពីព្រោះតាំងពីរំដោះប្រទេសជាតិពីរបបប្រល័យពូជសាសន៍មកដល់ពេលនេះ ជម្រើសនោះតែងតែឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការជាក់ស្តែង ពិតប្រាកដរបស់ប្រទេស និងប្រជាជន។ នោះគឺជាជម្រើសដែលបានស្តារជូនប្រជាជនកម្ពុជាវិញនូវសិទ្ធិជាមូលដ្ឋានគ្រប់បែបយ៉ាង គឺសិទ្ធិទទួលអាហារ ការថែទាំសុខភាព ការរៀនសូត្រ ជម្រកផ្ទះសំបែង សិទ្ធិការងារ វប្បធម៌ និងសេរីភាព»។
សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែនសង្កត់ធ្ងន់ថា៖ ការព្យាយាមបន្ទុចបង្អាក់ការអភិវឌ្ឍន៍របស់កម្ពុជា ពីសំណាក់សហគមន៍អន្តរជាតិតាមរយៈការដាក់ទណ្ឌកម្មនេះ អាចជាការសាងកំហុសលើកទី៣មកលើកម្ពុជា ខណៈដែលពួកគេធ្លាប់បានសាងកំហុសពីរលើករួចមកហើយ។ កំហុសទីមួយ គឺការគាំទ្រយោធាឱ្យធ្វើរដ្ឋប្រហារទម្លាក់សម្តេច នរោត្តម សីហនុ ពីប្រមុខរដ្ឋនៅឆ្នាំ១៩៧០ និងកំហុសទីពីរ គឺការគាំទ្រអាសនៈរបស់ខ្មែរក្រហមនៅអង្គការសហប្រជាជាតិ បន្ទាប់ពីរបបនេះត្រូវបានវាយផ្តួលរំលំនៅឆ្នាំ១៩៧៩នោះ។
បើទោះបីថាកម្ពុជាកំពុងប្រឈមមុខនឹងការដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធពីសហភាពអឺរ៉ុបយ៉ាងណាក្តី តែនៅក្នុងពិធីនាព្រឹកមិញនេះ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានគូសបញ្ជាក់ជាថ្មីម្តងទៀតថា សម្តេចមិនឱ្យនរណាមកដឹកច្រមុះកម្ពុជា ហើយក៏មិនយកអធិបតេយ្យជាតិទៅដោះដូរជាមួយការអនុគ្រោះពន្ធ ឬជំនួយរបស់ប្រទេសណាទាំងអស់។សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក៏បានថ្លែងសង្កត់ធ្ងន់ផងដែរថា វាគ្មានតម្លៃ ហើយថោកទាបថែមទៀតផង សម្រាប់ប្រទេសមួយ ដែលមិនអាចអនុវត្តន៍ច្បាប់របស់ខ្លួន ហើយតម្រូវឱ្យធ្វើទៅតាមការបង្ខិតបង្ខំរបស់ប្រទេសដទៃនោះ។
សម្តេចតេជោបានប្រកាសជាផ្លូវការនូវការទទួលធ្វើជាម្ជាស់ផ្ទះនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ី-អឺរ៉ុបលើកទី១៣ ដែលនឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី១៦ និង១៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០ នៅរាជធានីភ្នំពេញ។សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានចាត់ទុក កិច្ចប្រជុំកំពូល ASEM លើកទី១៣ខាងមុខនេះ គឺជាព្រឹត្តិការណ៍ប្រវត្តិសាស្ត្រនិងការទូតធំបំផុតសម្រាប់កម្ពុជាយើង។ ការធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលនេះ គឺជាឱកាសដ៏ប្រសើរបំផុតសម្រាប់កម្ពុជា។
ការធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃកិច្ចប្រជុំដែលនឹងប្រមូលផ្តុំមេដឹកនាំមកពី ៥១ប្រទេស និងប្រធានស្ថាប័នតំបន់២ ព្រមជាមួយការចាត់តាំងរៀបចំព្រឹត្តិការណ៍ចំនួន៧ទៀតនោះ គឺទាមទារកិច្ចប្រឹងប្រែងថ្នាក់ជាតិ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាភស្តុភារ ហរិញ្ញវត្ថុ បច្ចេកទេស ទីតាំង ពិធីការ និងការធានាសន្តិសុខខ្ពស់បំផុត។ គណៈកម្មការអឺរ៉ុប ក្រោមហេតុផលថា ការអនុវត្តន៍លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាមានឱនភាពនោះ បាននឹងកំពុងដំណើរការនីតិវិធីដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធលើទំនិញរបស់កម្ពុជា។ ការសម្រេចចុងក្រោយរបស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុប នឹងប្រកាសនៅក្នុងខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២០នេះ។ ដែលវិធានការនេះ ត្រូវបានគេមើលឃើញថា ជាវិធានការទណ្ឌកម្មមួយរបស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុបមកលើកម្ពុជា។
