ភ្នំពេញ ៖ លិខិតរបស់លោកដូណាល់ ត្រាំ ដែលគូសបញ្ជាក់ថា អាមេរិកមិនស្វែងរកការប្តូររបបនៅកម្ពុជានេះ គឺអាចបញ្ជាក់បានថា អាមេរិកមិនជាប់ទាក់ទងនឹងលោកកឹម សុខាក្នុងការធ្វើសកម្មភាពផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដូចការចោទប្រកាន់នោះទេ។លោកកឹម សុខា ជាមនុស្សស្អាតស្អំ ពោល គឺគ្មានជាប់ព័ន្ធនឹងបទចោទសន្ទិដ្ឋិភាពនោះឡើយ។នេះបើតាមការអះអាងរបស់លោកផែង ហេង សហមេធាវីម្នាក់របស់លោកកឹម សុខា ប្រាប់វិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ។
លិខិតរបស់លោកដូណាល់ ត្រាំ ដែលផ្ញើជូនលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែននេះ បានសរសេរសង្កត់ធ្ងន់ថា សហរដ្ឋអាមេរិកគោរពឆន្ទៈអធិបតេយ្យរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា ហើយសហរដ្ឋអាមេរិកមិនស្វែងរកឱ្យមានការប្តូររបបនោះទេ។ លិខិតលោកដូណាល់ ត្រាំនេះត្រូវបានគេរាយការណ៍ថា ធ្វើឡើងតាំងពីថ្ងៃទី០១ ខែវិច្ឆិកា តែទើបត្រូវបានលោកប៉ាទ្រិកមឺហ្វី(Patrick Murphy )ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាមេរិកប្រចាំនៅកម្ពុជានាំយកទៅប្រគល់ឱ្យសម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃទី២១ ខែវិច្ឆិកាបន្ទាប់ពីចៅក្រមស៊ើបសួរសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានសម្រេចបិទបញ្ចប់ដំណើរការស៊ើបអង្កេតលើសំណុំរឿងលោកកឹម សុខា។ ក៏ប៉ុន្តែនៅមិនទាន់មានការសម្រេចនៅឡើយទេថា ត្រូវយកទៅជំនុំជម្រះ ឫ ទម្លាក់ចោលការចោទប្រកាន់នោះ។
ក្នុងសំណុំរឿងព្រហ្មទណ្ឌ័ចុះថ្ងៃទី៣កញ្ញាឆ្នាំ២០១៧លោកកឹម សុខា ត្រូវបានតុលាការចោទប្រកាន់ពីបទសន្ទិដ្ឋិភាពជាមួយបរទេស។ ក្រោយពីឃុំនៅគុកត្រពាំងផ្លុងនិងបន្ទាប់មកឃុំនៅផ្ទះក្រោមឈ្មោះដាក់ឲ្យនៅក្រោមការត្រួតពិនិត្យរបស់តុលការកាលពីថ្ងៃទី១០ វិច្ឆិកាកន្លងទៅ លោកត្រូវបានតុលាការពង្រីកសេរីភាពបន្ថែមដោយអនុញ្ញាតឱ្យដើរហើរបានគ្រប់ទិសទីនៅក្នុងប្រទេស តែមិនអនុញ្ញាតឱ្យធ្វើសកម្មភាពនយោបាយឡើយ។ទោះជាយ៉ាងណា បណ្តាទូតបរទេសធំៗបានតម្រង់ជួរគ្នាចូលជួបលោកកឹមសុខា ដែលគេជឿងថាជាកាលើកទឹកចិត្តបើទោះបីថាគេប្រាប់ថាមិននិយាយរឿងនយោបាយក៏ដោយ។
ក្នុងនោះស្ថានទូតអាមេរិកបានបង្ហាញជំហរថាគេចង់ឃើញតុលារការទម្លាក់ការចោទប្រកាន់លើលោកកឹមសុខាទាំងស្រុង។ ក្រៅពីនេះមន្ត្រីសហគមន៍អឺរ៉ុបដែលទទួលការជជែករឿងផ្អាកឬមិនផ្អាកប្រពន្ធ័អនុគ្រោះពន្ធ(EBA)ពីប្រទេសកម្ពុជាបានពន្យាពេលរហូតដល់ខែកុម្ភៈដើម្បីឲ្យរដ្ឋាភិបាលដោះស្រាយបញ្ហា។
ដោយឡែក ក្រសួងមហាផ្ទៃ ឯនេះវិញនៅថ្ងៃទី២២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩ បានចេញការសម្រេចយល់ព្រមឱ្យគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស ធ្វើការពន្យារពេល ៦ខែ(គិតចាប់តាំងពីថ្ងៃជូនដំណឹងនេះ) ក្នុងការបញ្ជូនបញ្ជីឈ្មោះសមាសភាពថ្មី នៃថ្នាក់ដឹកនាំរបស់ខ្លួនជូនក្រសួងមហាផ្ទៃ។បើតាមលិខិតសម្តេចក្រឡាហោម ស ខេង «ក្រសួងមហាផ្ទៃបានទទួលរួចហើយ នូវសំណើសុំពន្យារពេល ក្នុងការបញ្ជូនបញ្ជីឈ្មោះសមាសភាព ថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស តាមរយៈលិខិតដូចបានយោងខាងលើ។ ពាក់ព័ន្ធករណីនេះ ក្រសួងមហាផ្ទៃយល់ព្រមឱ្យគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស ពន្យារពេល៦ខែ ក្នុងការបំពេញលក្ខខណ្ឌដែលកំណត់ ក្នុងបទប្បញ្ញត្តិមាត្រា២៦ថ្មី នៃច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ ដោយគិតពីថ្ងៃជូនដំណឹងនេះ រហូតដល់ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០»។
សូមបញ្ជាក់ថា កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៩ គណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស បានផ្ញើលិខិតមួយទៅកាន់ក្រសួងមហាផ្ទៃ ដោយសុំពន្យារពេល ក្នុងការបញ្ជូនបញ្ជីឈ្មោះសមាសភាព ថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស ទៅកាន់ក្រសួងមហាផ្ទៃមួយរយៈសិន បន្ទាប់ពីប្រធានគណបក្សនេះ គឺលោក សឺន ស៊ូបែរ្តិ៍ ស្នើសុំលាលែងពីតំណែង។គណបក្សសិទ្ធិមនុស្សត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយ លោក កឹម សុខា អតីតប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ កាលពីឆ្នាំ២០០៧។ ទោះបីជាយ៉ាងនេះក្តី កាលពីឆ្នាំ២០១២ លោក កឹម សុខា បានសម្រេចរួបរួមជាមួយគណបក្ស សម រង្ស៉ី បង្កើតជាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដោយទុកគណបក្សសិទ្ធិជូនលោក សឺន ស៊ូបែរ្តិ៍ ជាអ្នកដឹកនាំចាំផ្ទះ៕
