ភ្នំពេញ ៖ លោកសមរង្ស៊ីបានប្រកាសថាលោកមិនអាចជិះយន្តហោះថៃមកបានទេដោយសារក្រុមហ៊ុនយន្តហោះឃាត់មិនឲ្យជិះផែនការត្រូវបានពន្យា។
តែបើ តាមសារព័ត៌មាន The New York Times បានចេញផ្សាយនៅយប់ថ្ងៃទី០៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩និយាយថា «សម រង្ស៉ី មិនបានកក់សំបុត្រយន្តហោះទេ»។បុគ្គលិកម្នាក់របស់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ Thai Airways បានអះអាងថា «លោក សម រង្ស៊ី អ្នកនយោបាយគណបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជា មិនត្រូវបាន អនុញ្ញាតឱ្យឡើងយន្តហោះពីទីក្រុងប៉ារីស ទៅទីក្រុងបាងកកទេ ពីព្រោះការកក់សំបុត្រហោះយន្តរបស់គាត់មិនមានសុពលភាព»។
ប្រកាសតាម Facebookនៅយប់ថ្ងៃទី០៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩លោក សម រង្ស៉ី បានថ្លែងថា «គម្រោងមាតុភូមិនិវត្តន៍របស់ថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ប្រហែលត្រូវពន្យារពេលបន្តិច….ពីព្រោះក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍របស់ថៃ មិនឱ្យខ្ញុំឡើងលើយន្តហោះដែលត្រូវហោះមកប្រទេសថៃ ដើម្បីខ្ញុំបន្តដំណើរទៅប្រទេសកម្ពុជា»។
លោកសម រង្ស៉ី និងអ្នកហែហមគាត់បានចេញពី ព្រលានយន្តហោះស្ហាលឌដឺហ្គោល( Charles De Gaulle)ដែលថ្វើឲ្យមានការវាយតម្លៃថា ការទៅព្រលាននេះ គ្រាន់តែជាឆាកល្ខោន ដែល សម រង្ស៉ី សម្តែងឲ្យអ្នកគាំទ្រមើលថា បានទៅព្រលានមែន តែក្រុមហ៊ុនយន្តហោះថៃមិនឲ្យឡើង ដើម្បីប្រើជាលេសពន្យាពេលថ្ងៃទី ០៩/១១ ដែលតាមការពិតសំបុត្រយន្តហោះជើងហោះហើរថ្ងៃនេះ សម រង្ស៉ី បានពន្យារពេលរួចបាត់ទៅហើយ។
ឯលោកស្រី មូរ សុខហួរ អតីតមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ (CNRP) ត្រូវបានអាជ្ញាធរម៉ាឡេស៊ី ឃាត់ខ្លួននាព្រឹកថ្ងៃទី៧ ខែវិច្ឆកា ឆ្នាំ២០១៩ត្រូវបានដោះលែងវិញហើយនិងបន្តឲ្យស្នាក់នៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ី១សប្តាហ៍ទោះជាយ៉ាងណាលោក អ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្ន អតីតមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ នៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិតាមហ្វេសប៊ុក បានសម្ដែងការ សោកស្ដាយយ៉ាងខ្លាំង ចំពោះការចាប់ខ្លួននេះ ។
លោក អ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្ន នៅថ្ងៃ៧ វិច្ឆិកា បានឲ្យដឹងថា “ក្នុងនាមអតីតអ្នកតំណាងរាស្ត្រ នៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ខ្ញុំពិតជាមានការ សោកស្តាយយ៉ាងខ្លាំង ចំពោះការចាប់ខ្លួន របស់លោកជំទាវ មូរ សុខហួ ដោយអាជ្ញាធរម៉ាឡេស៊ី” ។ លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា វិធានការនេះ នឹងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់មុខមាត់ ប្រទេសទាំងពីរកម្ពុជា-ម៉ាឡេស៊ី។ លោកយល់ឃើញថា ករណីនេះ ជាជម្លោះនយោបាយផ្ទៃក្នុង របស់កម្ពុជា មិនមែនជាឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន ឬឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិទេ ដូច្នេះកម្ពុជា គួរតែមានសមត្ថភាព និងលទ្ធភាពដោះស្រាយ ដោយខ្លួនឯង ។ ដំណោះស្រាយដោយសន្តិវិធី និងអហិង្សា ដើម្បីជាប្រយោជន៍យូរអង្វែង សំរាប់ប្រទេសជាតិ ។
ក្រៅពីនេះ នាយកប្រតិបត្តិការ អង្គការតម្លាភាពកម្ពុជា លោក ព្រាប កុល បានបង្ហាញការជឿជាក់ថា លោក សម រង្ស៊ី ព្រមទាំងអតីត ថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្ស សង្គ្រោះជាតិ (CNRP)មួយចំនួនមកមិនដល់ស្រុកខ្មែរ នាថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩ខាងមុខនោះទេ ។តែលោក ព្រាប កុលបានលើកឡើង ក្នុងហ្វេសប៊ុកនាថ្ងៃ៧ វិច្ឆិកា ថា “អ្នកនយោបាយខ្មែរ កំពុងដើរលើមាគ៌ា នយោបាយ ចាញ់ ចាញ់! ។
លោក សម រង្សី និងអតីតថ្នាក់ដឹកនាំ CNRP មកមិនដល់ស្រុកខ្មែរទេ ហើយក៏គ្មានអ្វីកើតឡើងធំដុំ ជាក់ស្តែងគួរឲ្យកត់សម្គាល់ដែរ នៅថ្ងៃ ៩ វិច្ឆិកា ឬក្នុងពេលបុណ្យអុំទូកនេះ” ។ លោកព្រាបកុលថា គឺមានតែការគិតថាអញ្ចេះ គិតថាអញ្ចុះ មានការភិតភ័យ ជ្រួលជ្រើមខ្លះ និងស្រមើស្រម៉ៃខ្លះប៉ុណ្ណោះ។
លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា ក្នុងព្រឹត្តិការណ៍នេះ បានផ្តល់ផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានជាក់ស្តែងគឺខ្មែរខាតបង់ច្រើនយ៉ាងដូចខាងក្រោម៖
១) អ្នកវិនិយោគមិនចង់ដាក់ទុនរកស៊ី ឬត្រូវពន្យាពេលសម្រេចចិត្តធ្វើការវិនិយោគ ចរន្តពាណិជ្ជកម្មនឹងមានការបន្ថយល្បឿន ។
២) អាជ្ញាធរត្រូវចំណាយលុយច្រើនលាន ដើម្បីទប់ស្កាត់និងចល័តទ័ពត្រៀមទប់ស្កាត់បាតុភាពជាយថាហេតុ។
៣) ការវិវត្តន៍បែបនេះ អាចធ្វើឲ្យកម្ពុជា កាន់តែឈានទៅរកការបាត់បង់ EBA និង GSP។
៤) កម្លាំងអ្នកប្រជាធិបតេយ្យ កាន់តែប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់។
៥) ចិនកាន់តែឆ្លៀតឱកាស កេងចំណេញទាំងនយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ច ។
៦) វៀតណាម បានព្រំសីមា ដែលខ្លួនប្រាថ្នាចង់បាន ហើយជនអន្តោប្រវេសវៀតណាមខុសច្បាប់ ជាច្រើនឆ្លៀតពេលចូលសញ្ជាតិអស់។
៧) ពិភពលោកខ្លះសង្វេកខ្មែរ និងខ្លះទៀតសើចចំអក ។
លោកព្រាបកុលបានផ្តល់ដំណោះស្រាយ ដើម្បីស្តារស្ថានការណ៍រួមមាន៖
១) ដោះស្រាយបញ្ចប់ករណី លោក កឹម សុខា និងផ្តល់សិទ្ធិធ្វើនយោបាយ ឲ្យអតីតថ្នាក់ដឹកនាំបក្សសង្គ្រោះជាតិ។
២) ជជែកគ្នា ឬចរចារវាងអ្នកនយោបាយ ដែលមានទំនាស់ ដោយតម្កល់ផលប្រយោជន៍ជាតិជាធំ ដើម្បីធ្វើដំណើរលើមាគ៌ាប្រជាធិបតេយ្យ ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងសេរីភាពជាមូលដ្ឋាន និងជាពិសេសការបើក ឲ្យមានការប្រកួតប្រជែង នយោបាយដោយស្មើភាព ដោយសេរី និងយុត្តិធម៌ ។
៣) ដោះស្រាយបញ្ហា សិទ្ធិនយោបាយ ដើម្បីបញ្ជៀសការបាត់បង់ EBA និង GSP៕