កំពត៖ កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៩ ស្ថិតនៅបរិវេណប៉ុស្ដិ៍គយព្រែកចាក ព្រំប្រទល់កម្ពុជា-វៀតណាម ក្នុងខេត្តកំពត មានករណីទំនាស់មួយបានកើតឡើង រវាងអ្នកសារព័ត៌មានមួយក្រុម និងមន្ដ្រីគយប្រចាំនៅប៉ុស្ដិ៍នោះ ។
ឃ្លិបវីដេអូដែលត្រូវបានចែកចាយ នៅលើបណ្ដាញសង្គម Facebook គេឃើញអ្នកយកព័ត៌មានមួយក្រុម បានចុះទៅផ្សាយផ្ទាល់ពីការដឹកទំនិញឆ្លងកាត់ នៅប៉ុស្ដិ៍ព្រែកចាក ហើយត្រូវបានមន្ដ្រីគយដែលមានតួនាទី ជាមេប៉ុស្ដិ៍ព្រែកចាក បានដកហូតទូរស័ព្ទ ដែលនាំឲ្យផ្ទុះជម្លោះដាក់គ្នារហូតចង់ប្រើអំពើហិង្សាទៀតផង។
រឿងនេះលោក ខៀវ កាញារីទ្ធ បានប្រាប់កាសែតថា មន្ដ្រីអាជ្ញាធរអាចប្ដឹងទៅលើអ្នកកាសែតទាំងនោះ ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការប្រមាថ ខណៈដែលពួកគេកំពុងបំពេញ ភារកិច្ចរបស់ខ្លួន។«តាមច្បាប់ អាជ្ញាធរអាចប្តឹងបានពីការប្រមាថមន្ត្រីដែលកំពុងបំពេញការងារក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរបស់ខ្លួន»។
ក្រោយពីបានភ្លើងខៀវពីរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពតិមានប្រធានការិយាល័យគយ និងរដ្ឋាករខេត្តកំពត លោក ហេង សំបូរ បានបង្ហើបថា អង្គភាពរបស់លោក បាននិងកំពុងពិចារណា ពិភាក្សាជាមួយមេធាវីរបស់ខ្លួន ដើម្បីដាក់ពាក្យបណ្ដឹងទៅលើអ្នកយកព័ត៌មានទាំងនេះ ទៅកាន់សាលាដំបូងខេត្តកំពតទៀតផង។
លោក ហេង សំបូរ បានបញ្ជាក់ថា មុនពេលមានរឿងនេះកើតឡើង អ្នកយកព័ត៌មានដែលលោកអះអាងថា ដូចជាប្រធានក្លឹបឯករាជ្យផងនោះ ប្រមាណជាង ១០នាក់ បានចូលទៅក្នុងបរិវេណប៉ុស្ដិ៍ព្រែកចាក ខណៈដែលមន្ដ្រីគយរបស់លោកកំពុងបំពេញភារកិច្ច ហើយពួកគេបានផ្សាយផ្ទាល់ពីការដឹកទំនិញ ដូចជា ប្រេងឆា មី និងត្រីខ ពីប្រទេសវៀតណាម ដោយគ្មានការអនុញ្ញាតជាមុន។ ទើបនៅពេលនោះមន្ដ្រីរបស់លោក ដែលជាមេប៉ុស្ដិ៍គយព្រែកចាក បានកញ្ឆកយកទូរស័ព្ទមិនឲ្យឡាយទើបផ្ទុះជម្លោះយ៉ាងដូច្នេះ។ មន្ដ្រីគយរូបនេះ បានបញ្ជាក់ទៀតថា បើសិនជាអ្នកយកព័ត៌មានខាងលើ មកសុំសម្ភាសន៍ត្រឹមត្រូវ មន្ដ្រីរបស់លោក នឹងផ្ដល់ជូនព័ត៌មានជាក់ជាមិនខានឡើយ។
សម្រាប់លោក ហ៊ុយ វណ្ណៈប្រធានសហពន្ធ័អ្នកសារពត៍មានកម្ពុជាវិញបានបញ្ចេញទស្សនៈជុំវិញរឿនេះថា៖
១- តើការផ្សាយ Live អំពីបុគ្គលណាម្នាក់ដោយគ្មានការព្រមព្រៀង ឬការអនុញ្ញាត តើ«ខុស»? ចម្លើយ៖ ពិតជា ខុស! គឺខុសនឹងគោលការណ៍ Off Record ដែលជាគោលការណ៍សុំមិនឲ្យបញ្ចេញអត្តសញ្ញាណ។ កុំថាឡើយ បុគ្គលអសាធារណ: សូម្បីតែអ្នកកាសែត សម្ភាសន៍ជាមួយ អ្នកនាំពាក្យ ដែលជាមន្ត្រីសាធារណៈក៏ដោយ បើអ្នកនាំពាក្យរូបនោះ សុំ Off Record គឺអ្នកកាសែតត្រូវតែគោរពសំណូមពរ និងគោលការណ៍នេះ។ ចុះបើកាសែតនៅតែបំពាន? បើបំពាន គឺខុស ហើយករណីខ្លះឈានដល់បទល្មើសជាក់ស្តែង គឺភាគីអាចប្តឹងប៉ូលីសឲ្យ វ៉ៃខ្នោះ ឃាត់ខ្លួន រួចចាំដោះស្រាយជាក្រោយ។ អ្នកកាសែត ដែលទទួលបានការបណ្តុះបណ្តាល គឺសុទ្ធតែបានយល់អំពីគោលការណ៍ Off Record និង On Record។
\
២- ចុះបើនរណាម្នាក់ ដកហូតសម្ភារៈរបស់អ្នកកាសែត នៅក្នុងពេលបំពេញការងារ តើ «ខុស»? ចម្លើយ៖ ពិតជា ខុស! គឺខុសនឹងសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន។ បើទោះជាត្រូវដកហូតសម្ភារៈដែលយល់ថា ជាមធ្យោបាយជម្រិតយកព័ត៌មាន ឬជាការលួចថតដោយគ្មានការព្រមព្រៀង ឬគ្មានការអនុញ្ញាត ក៏គេមិនត្រូវធ្វើដោយខ្លួនឯងទេ ប៉ុន្តែត្រូវប្តឹងបន្ទាន់ទៅ ប៉ូលីស ឲ្យឃាត់ និងដកហូតសម្ភារៈនោះយកមកត្រួតពិនិត្យ។
សួរថា ទង្វើនេះជាការបំពានអ្នកកាសែត? ចម្លើយ៖ អ្នកដទៃក្រៅពីអ្នកកាសែត ក៏ជាមនុស្ស ហើយមានសិទ្ធិតាមផ្លូវច្បាប់ ក្នុងការការពារតម្លៃរបស់ខ្លួន ដែលមិនអាចត្រូវគេបរិហារ ឬត្រូវគេប្រមាថ ដោយគ្មានមូលដ្ឋាន ឬមិនទុកឱកាសឲ្យការពារខ្លួននោះទេ។ យើងត្រូវថ្លឹងថ្លែងទាំង សិទ្ធិមនុស្ស និង តម្លៃនៃវិជ្ជាជីវៈ។ សូម្បី គ្រូពេទ្យ ក៏មិនអាចថតបង្ហោះរូបភាពវះកាត់ ហើយ ប៉ូលីស ក៏មិនត្រូវស្រាតខោជនសង្ស័យ ហើយថតបង្ហោះនោះទេ។ តម្លៃ មនុស្សគឺការពារដោយសីលធម៌ និង សុច្ចរិតភាព មុនគេបំផុត។ ដរាបណាការបំពេញវិជ្ជាជីវៈបានត្រឹមត្រូវជាមុនសិន ទើប ដំណឹងដែលផ្សាយចេញមក បានអនុលោមតាមគោលការវិជ្ជាជីវៈ។ នេះជាចំណេះដឹងខ្លះៗ ដែលទាំងអស់គ្នាអាចស្វែងយល់បន្ថែម ដើម្បីរក្សាតម្លៃគ្នាទៅវិញទៅមក។
សម្រាប់លោកឱមចន្ទតារាប្រធានសមាគមមិត្តអ្នកសារពតិមានខ្មែរវិញបានមើលមើលឃើញថាទំនាស់រវាងគយដែលសង្ស័យថាមានការឃុបឃឹតប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយជាមួយអ្នកកាសែតយកពតិមានជួយសង្គមគឺវាល្មមដល់ពេលដែលត្រូវបញ្ចេញច្បាប់ស្តីពីសិទ្ធទទួលពតិមានហើយ។
លោកឱមចន្ទតារាថា៖រាជរដ្ឋាភិបាលសម្តេចហ៊ុនសែនបានខិតខំកែទម្រង់ដោយដាក់ចេញអភិក្រមងូតទឹកដុះក្អែលឆ្លុះកញ្ចក់ព្យាបាលនិងវះកាត់។គោលបំណងគឺកែទម្លាប់មន្ត្រីរាជការនិងការផ្តល់សេវាសាធារណៈជូនប្រជាពលរដ្ឋឲ្យបានល្អលុបបំបាត់អំពើពុករលួយនិងពតិមានក្លែងក្លាយ។ចឹងក្រៅពីបង្កើតអ្នកនាំពាក្យតាមក្រសួងស្ថាបន័រដ្ឋដើម្បីប្រតិកម្មការបើកចំហរការពិតតាមរយៈបញ្ចេញច្បាប់ស្តីពីសិទ្ធទទួលពតិមានគឺជាកត្តាគន្លឹះសម្រាប់អ្នកសារពតិមាននិងប្រជាពលរដ្ឋក្នុងការទទួលបានពតិមានត្រឹមត្រូវ។ ព្រោះច្បាប់ស្តីពីរបបសារពតិមានឆ្នាំ១៩៩៥វាលែងសមស្របហើយ!៕
