ភ្នំពេញ ៖ ធនាគារពិភពលោកនៅថ្ងៃទី ៦ ឧសភា បានចេញរបាយការណ៍ថ្មីចុងក្រោយរបស់ខ្លួន ដោយវាយតម្លៃថា កម្ពុជា អាចនឹងធ្លាក់ចុះចំណូលពីការនាំចេញប្រហែលជាង ៦០០ លានដុល្លារអាមេរិក ប្រសិនបើសហភាពអឺរ៉ុប សម្រេចព្យួរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ពីកម្ពុជា។
ការចេញរបាយការណ៍នេះកើតឡើងក្រោយពីប្រទេសចិនបានធានាថាគេនឹងជួយកម្ពុជាសព្វយ៉ាង!។
យោងតាមរបាយការណ៍របស់ធនាគារពិភពលោក បានឲ្យដឹងថា ទំនិញដែលកម្ពុជានាំចេញទៅប្រទេសអឺរ៉ុប ក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ មានតម្លៃសរុបប្រមាណ ជាង ៤.៦០០ លានដុល្លារអាមេរិក ដែលក្នុងនោះ គឺមាន ៨០ ភាគរយ គឺជាសម្លៀកបំពាក់ បន្ទាប់មក គឺផលិតផលស្បែកជើង កង់ និងអង្ករ។
ប្រសិនបើមានការដកEBA សហភាពអឺរ៉ុប អាចនឹងចាប់ផ្ដើមអនុវត្តដកហូតពន្ធគយលើទំនិញសម្លៀកបំពាក់ ក្នុងអត្រា ១២% ខណៈផលិតផលស្បែកជើងដកហូតពន្ធគយ ១៦% និងកង់ ១០%។
សូមបញ្ជាក់ថា អង្ករវិញទំនិញ ត្រូវបានអឺរ៉ុបចាប់យកពន្ធគយតាំងពីដើមឆ្នាំ ២០១៩មកម្លេះ។ ធនាគារពិភពលោក បានកត់សម្គាល់ទៀតថា នៅឆ្នាំ២០១៨ កន្លងទៅ កម្ពុជាបាននាំផលិតផលសម្លៀកទៅអឺរ៉ុប មានជាង ៣ពាន់ ៦០០ លានដុល្លារអាមេរិក ស្បែកជើងមានប្រមាណ ៥០០ លានដុល្លារ អង្ករមានជាង ១៧៧ លានដុល្លារ និងកង់មានជាង ៣៣១ លានដុល្លារអាមេរិក។
បើតាមការប៉ាន់ស្មាន របស់ធនាគារពិភពលោក ប្រសិនបើអឺរ៉ុប អនុវត្តដកហូតពន្ធលើទំនិញសម្លៀកបំពាក់ ស្បែកជើង បូករួមទាំងការយកពន្ធអង្ករកាលពីពេលថ្មីៗនេះទៀតសោត នោះកម្ពុជា អាចនឹងធ្លាក់ចុះចំណូលពីការនាំចេញក្នុងទំហំទឹកប្រាក់ប្រមាណ ៦៥៤ ដុល្លារអាមេរិក ដែលនេះ មិនទាន់រាប់បញ្ជូលការដកហូតពន្ធការនាំចូលកង់នៅឡើយ។ បើយើងរាប់ទាំងផលិតផលកង់ទៀត នោះការធ្លាក់ចុះនេះ អាចនឹងមានច្រើនជាងនេះទៀត។
យោងតាមតួលេខផ្លូវការ ឆ្នាំ២០១៨ កង់ចំនួន ១,៤លានគ្រឿង ត្រូវបាននាំចេញពីតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសនានានៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងនោះ ៨៨% គឺនាំចេញទៅកាន់អឺរ៉ុប។
លោក លី សូដេត សេដ្ឋវិទូជាន់ខ្ពស់ នៃធនាគារពិភពលោកប្រចាំកម្ពុជាបានលើកឡើងថា ការបាត់បង់ចំណូលជាង ៦០០ លានដុល្លារអាមេរិក បើEBA ពិតជាត្រូវបានដកនេះ គឺយើ់ងមិនទាន់ដឹងនៅឡើយទេ ថាក្រុមហ៊ុនរកស៊ីនៅក្នុងវិស័យនេះ នឹងទម្លាក់ការខាតបង់នោះ ទៅអ្នកទិញ ឬយ៉ាងណា ប៉ុន្ដែ បើក្រុមហ៊ុនធ្វើបែបនេះ លោកថា ផលិតផលនាំចេញទៅ នឹងមានតម្លៃកាន់តែខ្ពស់ ដែលវានឹងប៉ះពាល់ដល់បរិមាណនាំចេញ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រសិនបើសហភាពអឺរ៉ុប ពិតជាព្យួរមែន EBA ពីកម្ពុជាក៏ដោយ ប៉ុន្ដែ កម្ពុជាអាចមានផ្លូវក្នុងការសម្រាលផលប៉ះទង្គិចពីការព្យួរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA បានដោយត្រូវកាត់បន្ថយថ្លៃចំណាយលើផលិតកម្ម និងលើបែបបទសម្រាប់ការនាំចេញនានាមានន័យថាធ្វើឲ្យថ្លៃដើមថោកដើម្បីមានលទ្ធភាពប្រកួតប្រជែង។ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នាពេលថ្មីៗនេះ ក៏បានធ្វើកំណែទម្រង់ជាច្រើនណាស់ដែរ សំដៅ ដល់ការកាត់បន្ថយចំណាយរបស់វិស័យឯកជន ដូចជាការដកកាំកុងត្រូលចេញពីមាត់ច្រកព្រំដែន រំលាយអង្គភាពកាំសាប និងសម្រួលដល់សេវាដឹកជញ្ជូនក៏ដូចជាសេវានាំចេញជាច្រើនទៀត។
ថ្លែងក្នុងវេទិការាជរដ្ឋាភិបាល វិស័យឯកជន លើកទី ១៨ កាលពីចុងខែមីនា ឆ្នាំ២០១៩ នេះសម្ដេច តេជោ ហ៊ុន សែននាយករដ្ឋមន្ត្រី ថា សម្រាប់ការធ្វើកំណែទម្រង់ជំហានដំបូងនេះ វិស័យឯកជន នឹងចំណេញប្រមាណ ៤០០ លានដុល្លារអាមេរិកឯណោះ។
នៅក្នុងវេទិកា ខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ លើកទី២ នៅប្រទេសចិន កាលពីថ្ងៃទី២៧មេសាឆ្នាំ២០១៩ មហាមិត្តដែកថែប ចិន បានប្រកាសជំហររបស់ខ្លួនជូនប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាថា ភាគីចិន បានសិក្សាពីផលប៉ះពាល់នៃការដក EBA របស់សហភាពអឺរ៉ុបពីប្រទេសកម្ពុជាហើយ តែរកមិនឃើញមានការប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរទេ ហើយចិននឹងរិះរកវិធីផ្សេងៗជួយដល់កម្ពុជាពីការបាត់បង់ផលប្រយោជន៍ធំនេះ។
ទាក់ទងនឹងបច្ចុប្បន្នភាពនៃដំណើរការព្យូរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ពីសហគមអឺរ៉ុបវិញ លោកឧកញ៉ា វ៉ាន់ ស៊ូអៀង ប្រធានសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរកម្ពុជា បានគូសបញ្ជាក់ថា ពិតណាស់ វានៅតែជាបញ្ហាប្រឈម និងជាការគំរាមកំហែងធំមួយរបស់វិស័យកាត់ដេរនៅកម្ពុជា។ លោកជឿងជាក់ថា តាមរយៈកិច្ចសហការយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយនឹងអង្គការ ILO ជាង២០ ឆ្នាំក្នុងការអភិវឌ្ឍវិស័យកាត់ដេរ កម្ពុជា ជាមួយសិទ្ធិការងារ និងលក្ខខណ្ឌការងារល្អ នាពេលកន្លងមក ព្រមជាមួយនឹង ការកែប្រែច្បាប់សហជីពឲ្យកាន់តែប្រសើរឡើង ពីសំណាក់រាជរដ្ឋាភិបាល នាពេលថ្មីៗនេះ វានឹងធ្វើឲ្យសហភាពអឺរ៉ុបនឹងពិចារណាឡើងវិញ ពីការសម្រេចព្យូរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBAនេះ ជាក់ជាពុំខាន។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ រាជរដ្ឋាភិបាលធ្លាប់បានអះអាងថា កម្ពុជាយើងត្រូវដឹងខ្លួនឯងថា EBAនេះ គឺមិនអាចស្ថិតនៅជាមួយកម្ពុជា បានរហូតនោះទេ វា ព្រោះវាមានសម្រាប់តែប្រទេសដែលមានការអភិវឌ្ឍតិចតួចប៉ុណ្ណោះ។ យ៉ាងណាមិញ នៅពេលដែល កម្ពុជាឈានជើងផុតពីឋានៈប្រទេសមានការអភិវឌ្ឍតិចតួចនេះ នោះ EBA គឺនឹងត្រូវបាត់បង់ពីកម្ពុជាដោយស្វ័យប្រវត្តិ។
បើតាមការបញ្ជាក់របស់ពីអ្នកជំនាញ បានឲ្យដឹងថា លទ្ធផលសម្រេចពីសហភាពអឺរ៉ុប ថាដក ឬមិនដក EBA គឺនឹងត្រូវសម្រេចចុងក្រោយនៅខែ សីហា ឆ្នាំ២០២០ ឯណោះតែវាក៏អាស្រយ័លើឥរិយាបថរាជរដ្ឋាភិបាលផងដែរទាក់ទងនិងលក្ខខណ្ឌ័ដែលគេទាមទា។ ដូច្នេះ កម្ពុជានៅមានពេលវេលាសមគួរ ក្នុងការត្រៀមខ្លួន ដើម្បីទប់ទល់នឹងផលប៉ះពាល់នានា ប្រសិនបើ EBA ពិតជាត្រូវបានដកមែន៕