ភ្នំពេញៈ នៅថ្ងៃទី១៨ និងទី១៩ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៩នេះសម្តេចវិបុលសេនាភក្តី សាយ ឈុំ ប្រធានព្រឹទ្ធសភាដែលឡើងជាប្រមុខរដ្ឋស្តីទី បានចេញព្រះរាជក្រឹត្យមួយ ផ្តល់នីតិសម្បទានយោបាយដល់ អតីតតំណាងរាស្ត្រ នៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិចំនួន៦រូបដែលធ្វើឲ្យចំនួននៃការលើកលែងទោសកើនដល់៩នាក់ហើយ ។
អតីតថ្នាក់ដឹកនាំ អតីត CNRP ដែលទទួលបានសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញនោះ រួមមាន ទី១៖ លោក គង់ គាំ អតីតទីប្រឹក្សាជាន់ខ្ពស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ទី២៖ លោក គង់ បូរ៉ា អតីតតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ទី៣៖ លោក ស៊ីម សុវណ្ណនី និងទី៤៖ លោក រៀល ខេមរិន្ទ ដែលជាអតីតតំណាងរាស្ត្រ នៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ, ទី៥៖ លោក អ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្ន, ទី៦៖ លោកស្រី ទេព សុទ្ធី, ទី៧៖ លោក កង គឹមហាក់ ទី៨៖ លោក ជីវ កត្តា និង ទី៩៖ លោក ច័ន្ទ សិលា។មន្ត្រីម្នាក់ក្នុងចំណោមអ្នកជាប់បម្រាមធ្វើនយោបាយបានថ្លែងប្រាប់កាសែតថា មានមន្ត្រីចំនួន ៤៧ នាក់កំពុងរៀបចំធ្វើសំណើសុំស្តារនីតិសម្បទា ប៉ុន្តែពួកគេអាចស្នើសុំក្នុងពេលផ្សេងៗគ្នា។
កន្លងមកលោកលោក សម រង្ស៊ី ប្រធានស្តីទីនៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានព្រមានថា អ្នកដែលស្នើសុំសម្បទានយោបាយគឺ «ក្បត់គណបក្ស និងឆន្ទៈរបស់ប្រជាជន»។ប៉ុន្តែបើចឹងហេតុអ្វីពួកគេនៅតែចចេសធ្វើ?ព្រោះបើធ្វើចឹងអ្នកដែលទទួលផលប្រយោជន៍ធមគឺរាជរដ្ឋាភិបាលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទេតើ។
ជាក់ស្តែងលោកសុខឥសាន្តអ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនបានហៅសកម្មភាពដាក់ពាក្យសុំធ្វើនយោបាយរបស់មន្ត្រីអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិគឺបង្ហាញថាប្រទេសកម្ពុជាមានប្រជាធិបតេយ្យសេរីភាពនិងការគោរពសិទ្ថមនុស្ស។ប្រសិនបើប្រទេសកម្ពុជាមានសេរីភាពនិងប្រជាធិបតេយ្យតើហេតុអីសហគមន៍អឺរ៉ុបក៏ដូចជាអាមេរិកត្រូវដកប្រពន្ធ័អនុគ្រោះពន្ធពីកម្ពុជា?។
នេះសម្រាប់រាជរដ្ឋាភិបាលចុះសម្រាប់អតីមន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែល
ដាកក់ពាក្យសុំនីតិសម្បទានយោបាយវិញទទូលបានស្អីព្រោះខ្លួនជាប់ឈ្មោះក្បត់បាត់ទៅហើយ។ក្រៅពីលោកគង់គាំដែលបានក្លាយជាប្រធានកិត្តិយសគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរដែលមានកូនប្រុសពៅឈ្មោះគងមុនីកាជាប្រធាននោះ
លោករៀលខេមរិន្ទ្រ(ដែលជាអតីតំណាងរាស្ត្រធ្លាប់ត្រូវបានហ្វេសប៊ុកសីហាទម្លាយរឿងអាស្រូវស្រីញីជេរបញ្ចោរគ្នាជាមួយលោកស្រីយ៉ោមបុប្ផា )បានប្រាប់ពីមូលហេតុថាការ ស្នើសុំសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញគឺដើម្បីបង្កើតគណបក្សនយោបាយថ្មី ដើម្បីចូលរួមប្រកួតប្រជែង ក្នុងការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០២២-២០២៣ នាពេលខាងមុខ ។
សួរថាតើលោករៀលខេមរិន្ទមានលុយប៉ុន្មានសម្រាប់ចំណាយបើកគណបក្សនយោបាយបើពេលនៅក្រៅប្រទេសមានសេចក្តីរាយការណ៍ថាលោករៀលខេមរិន្ទដាច់យ៉ៃសឹងអីហ្នឹង?។ចឹងចង់ឬមិនចង់មន្ត្រីអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលដាក់ពាក្យសុំធ្វើនយោបាយដោយសុខចិត្តក្បត់ឧត្តមគតិអតីតគណបក្សដែលធ្លាប់ជួយខ្លួនឲ្យមានកេរ្ត៍ឈ្មោះនោះគឺដើម្បីរកបាយហូបក្រោមលេសជួយជាតិទេតើ។
ប្រសិនបើដូចជាពាក្យមន្ត្រីដែលដាក់ពាក្យបង្ហើបថា៖មានរហូតដល់៤៧នាក់នោះមែនវាជាកម្លាំងនិងជាទម្ងន់សម្រាប់រាជរដ្ឋាភិបាលតថ្លៃជាមួសហគន៍អន្តរជាតិ។ការពិតបើពិនិត្យឲ្យដល់កម្លាំងជម្រុញឲ្យពួកមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់អតីតគណបក្សសង្ក្រោះជាតិដាក់ពាក្យសុំនីតិសម្បទានយោបាយឡើងវិញមានជាអាទិ៍ការប្រកាសដាក់ឱសានុវាទរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីសម្តេចតេជោហ៊ុនសែនត្រឹមមុនចូលឆ្នាំខ្មែរខែមេសានិងសាលដីការចេញឲ្យចាប់ខ្លួនមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រួមទាំងលោកសមរង្ស៊ីដោយលោកកុយសៅចៅក្រមស៊ើបសួរតុលាការរាជធានីភ្នំពេញផងដែរ។ជាមួយនេះគឺការបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលនិងមធ្យោបាយស្រួលសម្រាប់អ្នកដែលបានដាក់ពាក្យពីរាជរដ្ឋាភិបាលផងដែរ។
ការដាក់ពាក្យសុំស្តារនីតិសម្បទានយោបាយនេះបានធ្វើឲ្យតម្លៃនៃការតថ្លៃរបស់លោកសមរង្ស៊ីដែលសុំឲ្យដោះស្រាយជាកញ្ចប់គឺលែងលោកកឹមសុខាស្តានីតិសម្បទាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនិងមន្ត្រីជាប់បំរាមចំនួន១១៨នាក់និងសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់៥ពាន់នាក់ឡើងវិញចុះថោកតែម្តង។
លោក គិន ភា អគ្គនាយកនៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៅរាជបណ្ឌិត្យសភា បានប្រាប់កាសែតថា អ្នកដែលស្នើសុំការស្តារនីតិសម្បទានយោបាយ ប្រហែលជាលែងស្តាប់លោក សម រង្ស៊ី ទៀតហើយ។ «នេះមានន័យថា ឥទ្ធិពលរបស់លោក សម រង្ស៊ី ទៅលើសមាជិកគណបក្សរបស់លោកកំពុងសាបរលាប»។ លោកបានបន្តថា៖ «តាមដែលខ្ញុំយល់ មានបន្ទាត់មួយត្រូវបានគូសសម្រាប់លោក សម រង្ស៊ី។ [គាត់] នឹងមិនត្រូវបានបញ្ចូលក្នុងកញ្ចប់នយោបាយលុះត្រាតែរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាស្ថិតនៅក្រោមសម្ពាធដ៏ខ្លាំង»។
មន្ត្រីអ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានវាយតម្លៃថាលោកសមរង្ស៊ីនឹងឯកោ(មានន័យថាសល់តែប្រដាប់បីតែប៉ុណ្ណោះ?)។បើដូចចឹងមែននោះលោកកឹមសុខាទាល់តែយូហើយយាបានដោះលែង!។
តែមិនទាន់ចប់ទេរឿងបង្កើតទីលានល្បែងនយោបាយមួយនេះ។អាឡុវចាំអ៊ុតមើលថាតើក្រៅពីមន្ត្រីចំនួន៩នាក់ខាងលើតើមានប៉ុន្មាននាក់ទៀតដែលដាក់ពាក្យសុំលាភសក្ការៈ?។ព្រោះនៅចុងខែមិនានិងខែមេសាឆ្នាំ២០១៩នេះលោកស្រីរ៉ូណាល់ស្មីតអ្នករាយការណ៍ពិសេសសិទ្ធមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិនិងមកពិនិត្យស្ថានការណ៍ហើយពួកប្រតិភូសហគមន៍អឺរ៉ុបក៏នឹងមកដើម្បីចរចារចុងក្រោយជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលរឿងប្រពន្ធ័អនុគ្រោះពន្ធហៅកាត់ថា(EBA)។
ចឹងមិនអាចយូបានទេព្រោះប្រសិនបើអ្នកដាក់ពាក្យកាន់តែច្រើនមានន័យថាជីវិតនយោបាយលោកសមរង្ស៊ីនិងកឹមសុខាកាន់តែជិតដល់ទីបញ្ចប់។បើទោះយ៉ាងបើតឹងតែងអាចមានការសម្រួលក៏សម្រួលឲ្យតែក្រុមលោកកឹមសុខាដែរតែត្រូវធ្វើនយោបាយក្នុងតារាងថ្មី(បង្កើតបក្សនយោបាយថ្មិ)។ព្រោះក្រុមលោកសមរង្ស៊ីតុលាការចេញដិការចាប់ខ្លួនអស់ហើយ។
ចឹងទេគេត្រូវចាំអ៊ុតមើលសន្លឹកបៀរចុងក្រោយគឺការវិលចូលស្រុកវិញរបស់លោកសមរង្ស៊ីដែលជាសន្លឹកបៀរអាត់របស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិថាតើមានការគាំទ្រពីអន្តរជាតិដើម្បីជាកម្លាំងចិត្តដែរឬទេ?ព្រោះថ្មីៗនេះសភាពការណ៍ប្រែប្រួលបានតម្រូវឲ្យលោកសមរង្ស៊ីប្តូរកម្មវិធីមកស្រុខ្មែរឆ្នាំ២០១៩ទៅហើយ។
សូមបញ្ជាក់ថា ការដាក់លិខិតស្នើសុំសិទ្ធិធ្វើនយោបាយជាបន្តបន្ទាប់របស់ អតីតថ្នាក់ដឹកនាំ នៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលតុលាការហាមឃាត់សិទ្ធិធ្វើនយោបាយរយៈពេល៥ឆ្នាំ បានធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីវិសោធនកម្ម ច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ បានចូលជាធរមាន កាលពីថ្ងៃទី០២ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៩។ ច្បាប់នេះ បានបើកផ្លូវឱ្យជនទាំងឡាយណា ដែលតុលាការហាមឃាត់សិទ្ធិធ្វើនយោបាយ ហើយបិទផ្លូវតវ៉ានោះ មានច្រកដើម្បីសុំនិតិសម្បទានយោបាយឡើងវិញ តាមរយៈនាយករដ្ឋមន្ត្រី៕
