ប៉ារីស៖ នៅថ្ងៃទី១១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៨ នៅប្រទេសបារាំងបានប្រារព្ធខួបលើកទី១០០ឆ្នាំ នៃថ្ងៃបញ្ចប់សង្គ្រាមលោកលើកទី១ និងវេទិកាទីក្រុងប៉ារីស ស្តីពីសន្តិភាព ដោយមានការអញ្ជើញចូលរួមអបអរសាទរពីសំណាក់មេដឹកនាំពិភពលោកធំៗជាច្រើន។
សម្រាប់កម្ពុជាលោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ជា សុផារ៉ា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់បានអញ្ជើញចូលរួមក្នុងព្រះនាមព្រះមហាក្សត្រ ។ ក្នុងពិធីអបអរសាទរនេះដែរ ក៏ប្រារព្ធឡើងដើម្បីជាការរំលឹក និងការគោរពដល់វិញ្ញាណក្ខន្ធវីរបុរសខ្មែរ ដែលបានពលីជីវិត នៅក្នុងបុព្វហេតុនៃការតស៊ូជាមួយកងទ័ព និងប្រជាជនបារាំង ដើម្បីការបញ្ចប់សង្គ្រាមលោកលើកទី១ នៅឆ្នាំ១៩១៨។មានការកត់សម្គាល់ថាការប្រារព្ធខួបនេះគឺក្នុងកាលៈទេសៈដែលពិភពលោកស្ថិតក្នុងពុហុប៉ូលនៃអំណាច។
កម្ពុជានៅឆ្នាំ១៩៥៣ ទទួលបានឯករាជ្យពីបារាំង ក្រោមព្រះរាជបូជនីយកិច្ច នៃព្រះបាទសម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ប្រទេសកម្ពុជាធ្លាប់ទទួលបាននូវសន្តិភាព ប៉ុន្តែបានបាត់បង់ទៅវិញដោយសារសង្គ្រាមស៊ីវិល ចាប់ពីឆ្នាំ១៩៧០។ របបប៉ុលពត១៩៧៥ដល់ឆ្នាំ១០៩៧៩ដែលមានការគាំទ្រពីបរទេសចិនបានធ្វើឲ្យមានប្រជាជនខ្មែរប្រមាណ៣លានបានបាត់បង់ជីវិត។
នៅឆ្នាំ១៩៧៩ ទោះបីរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យបានដួលរលំ ប៉ុន្តែអង្គការចាត់តាំងនយោបាយ និងយោធារបស់ក្រុមខ្មែរក្រហម នៅពុំទាន់ត្រូវបានកម្ទេចដល់ប្ញសគល់ទាំងស្រុងនៅឡើយរហូតមានកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ២៣ តុលា ១៩៩១ដែលជាការព្រមព្រៀងរវាងខ្មែរនិងខ្មែរមានការគាំទ្រពីអន្តរជាតិ បាននាំទៅដល់ការបោះឆ្នោតសាកលរៀបចំដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ នៅឆ្នាំ១៩៩៣ ប៉ុន្តែយើងឃើញថា សង្គ្រាមស៊ីវិលនៅកម្ពុជានៅតែបន្តអូសបន្លាយរហូតដល់ឆ្ន១៩៩៨បានចប់ដោយសារនយោបាយឈ្នះ ឈ្នះ ។
