ភ្នំពេញ៖នៅចំពោះមុខក្រុមកម្មករ កម្មការិនី រោងចក្រកាត់ដេរជិត៤០០០នាក់ នៅមជ្ឈមណ្ឌលកោះពេជ្រ សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ដ្រីនៃកម្ពុជានៅព្រឹកថ្ងៃទី០៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៧នេះ បានបញ្ជាក់ថា ការចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ពាក់ព័ន្ធនឹងផែនការក្បត់ជាតិចង់ផ្ដួលរំលំរាជរដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់នៅពេលនេះ គឺជា ការទូទាត់បញ្ជីពីមុនរហូតដល់ចប់ និងថា បាតដៃទី៣ នៅពីក្រោយរឿងរ៉ាវទាំងនេះ គឺប្រទេសអាមេរិក។«ដូចព្រឹត្តិការណ៍ស្លាប់មនុស្សនៅតាមផ្លូវវែងស្រេង អ្វីៗទាំងអស់មនុស្សនេះ អ្នកក៏កសាងដូច្នេះការចាប់ខ្លូននៅពេលនេះ គឺជាការទូទាត់បញ្ជីពីដើមដល់ចប់ ហើយបាតដៃពីក្រោយវានៅតែដដែល គឺអាមេរិកកាំង អំពើក្បត់ជាតិឃុបឃិតជាមួយបរទេស ក្បត់ជាតិខ្លួនឯង គឺតម្រូវឲ្យមានការ ចាប់ខ្លួនភ្លាម»។
សម្ដេចនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ក៏បានបញ្ជាក់ទៅកាន់ប្រជាពលរដ្ឋដែលបោះឆ្នោតជូនគណបក្សប្រឆាំង គឺខុសហើយ ដោយសារតែបុគ្គលរូបនេះ ស្ដាប់បង្គាប់បរទេស ធ្វើតាមបរទេស និងបម្រើបរទេសយ៉ាងដាច់ខាត តើស្មារតីជាតិនិយមនៅកន្លែងណា បានទៅជាអំពាវនាវឲ្យគេមកជាន់ឈ្លី អធិបតេយ្យរបស់យើងបែបនេះ ដូច្នេះការចាប់ខ្លួនត្រូវធ្វើ ភ្លាមអត់មានបង្អង់ទេ។
លោក កឹម សុខាប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ត្រូវបានកម្លាំងសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួននៅវេលាម៉ោងប្រមាណ០០៖៣៥នាទីរំលងអាធ្រាត្រឈានចូលថ្ងៃទី០៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៧ នៅគេហដ្ឋានរបស់លោកស្ថិតនៅក្នុងសង្កាត់បឹងកក់២ ខណ្ឌទួលគោក រាជធានីភ្នំពេញ ក្រោយពីមានការបែកធ្លាយវីដេអូក្បត់ជាតិមួយផ្សាយនៅប្រទេសអូស្ត្រាលី ដែលបង្ហាញថាលោកកឹមធ្វើតាមសហរដ្ឋអាមេរិក ដើម្បីក្នុងគោលដៅផ្តួលរំលំរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដែលកើតចេញពីការបោះឆ្នោត។
សម្លេងដែលគេឮគឺលោក កឹម សុខា និយាយពីការតស៊ូ ២០ឆ្នាំហើយដើម្បីប្រឆាំងនឹងរបបដឹកនាំរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដោយឈរលើគោលការណ៍ច្បាស់លាស់ និងជាការសន្សំការតស៊ូជាយូរណាស់មកហើយ ហើយថាការដែលពលរដ្ឋក្រោកឡើងប្រឆាំងរបបដឹកនាំដោយលោក ហ៊ុន សែន ក្រោយការបោះឆ្នោតនោះ គឺកើតឡើងដោយសារ
យុទ្ធសាស្ត្រច្បាស់លាស់របស់អ្នកប្រឆាំង៖ «ខ្ញុំសូមបញ្ជាក់ជូនបងប្អូនថាម៉េចជាដល់ថ្ងៃនេះ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរងើបឡើងយ៉ាងច្រើនកុះកររាប់លានអ្នក លែងខ្លាចហើយហ៊ាន ហើយបានយល់ដឹងហើយបានបញ្ចេញនូវទស្សនៈល្អៗ តើដោយសារអី មិនមែនដោយសារតែទើបមួយខែឃោសនាហ្នឹងឬមួយថ្ងៃនេះទេ គឺខ្ញុំសន្សំ ២០ឆ្នាំហើយបងប្អូន តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៣ ដែលខ្ញុំជាប់តំណាងរាស្ត្រដំបូង រដ្ឋាភិបាលអាមេរិក គឺគេហៅខ្ញុំទៅស្រុកអាមេរិក មុនគេបង្អស់ក្នុងនាមអ្នកនយោបាយខ្មែរ ដើម្បីឲ្យយល់ពីដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យ ១ឆ្នាំ ខ្ញុំទៅម្តងៗតាំងពី ៩៣ រហូតចុងក្រោយនេះ ក៏គេបានសម្រេចថាដើម្បីឲ្យប្រទេសកម្ពុជា មានការផ្លាស់ប្ដូរនោះ គេត្រូវឲ្យខ្ញុំដកខ្លួនចេញពីនយោបាយមួយគន្លាក់សិន។
ខ្ញុំក៏លាឈប់ពីនយោបាយ ពីគណបក្សនយោបាយដែលខ្ញុំធ្លាប់នៅ នៅឆ្នាំ២០០២ ដើម្បីបង្កើតអង្គការមួយឈ្មោះថា មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា។ តើគេឲ្យបង្កើតដើម្បីអី? គេថាដើម្បីផ្តួលមេដឹកនាំផ្ដាច់ការ។ យើងមិនអាចទៅជល់ខាងលើទេ មុននឹងដូរខាងលើបាន យើងត្រូវគាស់អាក្រោមសិន ទាល់តែដូរពីក្រោមទៅមុន ជាយុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យគេធ្វើ ហើយសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលគេជួយខ្ញុំនេះ គេឲ្យខ្ញុំយកម៉ូឌែលតាមនៅប្រទេសយូហ្គោស្លាវី នៅស៊ែបី ដែលគេប្តូរមេដឹកនាំផ្ដាច់ការមីឡូសូវិច បាននោះ មីឡូសូវិច រថក្រោះសម្បើមណាស់បងប្អូន! ប៉ុន្តែគេដូរបានដោយសារគេធ្វើយុទ្ធសាស្ត្រហ្នឹង ហើយគេយកបទពិសោធន៍ហ្នឹងឲ្យខ្ញុំធ្វើនៅស្រុកខ្មែរ តែអត់មាននរណាដឹងទេ ប៉ុន្តែយុទ្ធសាស្ត្រនេះដោយសារថ្ងៃនេះយើងឈានដល់ជោគជ័យមួយដំណាក់ហើយ។ ខ្ញុំត្រូវតែប្រាប់បងប្អូនឲ្យដឹង ហើយនៅបន្តទៀតជោគជ័យ យើងទទួលបានឲ្យតែយើងដើរតាម បើយើងធ្វើឆុងឆាំង អាងច្បាំង អាងកាប់ អាងចាក់ យើងយកក្បាលយើងជល់ថ្ម តើវាបែកក្បាល ឬបែកថ្ម? វាបែកក្បាល»។
លើសពីនេះ សំឡេងថ្លែងនៅក្នុងវីដេអូឃ្លីបដដែលបានលើកឡើងនូវពាក្យដូរ ឬមិនដូរ ដែលបក្សប្រឆាំងតែងប្រើនៅក្នុងបាតុកម្មក្រោយការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៣ ហើយថានៅពេលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ឈ្នះ បក្សប្រឆាំងនឹងឆ្លាក់សារនយោបាយដូរឬមិនដូរ និងលេខ៧ ដែលជាលេខរៀងរបស់គណបក្សដ៏ធំនៅកណ្ដាលរាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីជាប្រវត្តិសាស្ត្រនៃការ ផ្លាស់ប្ដូរនៅកម្ពុជា។
ក្រៅពីនេះ ក៏មានការថ្លែងពីការចុះពន្យល់ពលរដ្ឋអំពីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០២ មក និងពីសហរដ្ឋអាមេរិក ផ្ដល់ជំនួយដើម្បីជួលប៉ុស្តិ៍វិទ្យុដើម្បីផ្សាយអប់រំពលរដ្ឋ ហើយថាដោយសារតែការអប់រំនេះហើយ បានធ្វើឲ្យពលរដ្ឋឆ្លាតជាងលោក ហ៊ុន សែន ទៅទៀត៖ «តើយុទ្ធសាស្ត្ររបស់យើងយុទ្ធសាស្ត្រអីដែលខ្ញុំបានសិក្សាស្រាវជ្រាវពីបញ្ហារបស់ខ្មែរយើង គឺគ្រោះថ្នាក់របស់ខ្មែរដោយសារអី គឺខ្លៅ ខ្លាច ឃ្លាន នេះជាយុទ្ធសាស្ត្រ ហើយខ្ញុំនឹងសរសេរសៀវភៅនៅពេលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ឈ្នះដាច់ ហើយបានជោគជ័យមែន។
ខ្ញុំនឹងចេញសៀវភៅមួយ មិនមែនធម្មតាទេបងប្អូន! ខ្ញុំអត់មានធ្វើតាមខ្ញុំនឹកឃើញទេ គឺមានអ្នកជំនាញការសាស្ត្រាចារ្យនៅសាកលវិទ្យាល័យនៅទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតុន ឌីស៊ី នៅទីក្រុងម៉ុងត្រេអាល នៅប្រទេសកាណាដា ដែលអាមេរិកាំង គេជួលមកដើម្បីធ្វើការផ្តល់មតិឲ្យខ្ញុំរបៀបជាយុទ្ធសាស្ត្រក្នុងការផ្លាស់ប្ដូរមេដឹកនាំផ្ដាច់ការនៅស្រុកខ្មែរ ហើយបើខ្ញុំធ្វើតាមក្បួនប៉ុណ្ណឹងហើយ មានយុទ្ធសាស្ត្រប៉ុណ្ណឹងហើយ បើមិនជោគជ័យទៀត ខ្ញុំមិនដឹងថាយ៉ាងម៉េចទៀតទេ។ ឥឡូវវាឃើញដើររហូត វាទៅមុខរហូត ដើរត្រូវសព្វថ្ងៃនេះ ដើរបង្រៀនពលរដ្ឋរហូតពលរដ្ឋហ៊ាននិយាយការពិត ហ៊ានធ្វើបាតុកម្ម ហ៊ានក្រោកឈរឡើង មនុស្សរាប់លាននាក់»។
ដោយសារតែខ្លឹមសារថ្លែងនៅក្នុងវីដេអូឃ្លីបដូចនេះហើយ ទើបរដ្ឋាភិបាលយកជាហេតុផលសំអាងក្នុងការចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា ទាំងលោកកំពុងមានអភ័យឯកសិទ្ធិសភា ដោយចោទប្រកាន់ថាជាការឃុបឃិតគ្នារវាងលោក កឹម សុខា និងបក្សពួកជាមួយបរទេស ដែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ប្រទេសជាតិ និងជាអំពើក្បត់ជាតិ ហើយដែលរដ្ឋាភិបាលអះអាងថា ជាបទល្មើសជាក់ស្ដែង។
រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ភ្លាមៗ ក្រោយការចាប់ខ្លួននេះ ដោយបានចាត់ទុកកាយវិការ និងសកម្មភាពរបស់មេបក្សប្រឆាំង តាមរយៈការនិយាយដោយផ្ទាល់មាត់នៅក្នុងវីដេអូនេះថា ជាអំពើក្បត់ជាតិ ដែលមានចែង និងផ្តន្ទាទោសតាមបញ្ញត្តិនៃមាត្រា ៤៤៣ (បទសន្ទិដ្ឋិភាពជាមួយបរទេស) ក្នុងផ្នែកទី១ ស្តីពីអំពើក្បត់ជាតិ និងអំពើចារកម្ម ជំពូកទី២ ស្តីពីការប៉ះពាល់សន្តិសុខនៃរដ្ឋ មាតិកាទី១ ស្តីពីអំពើក្បត់ជាតិ និងអំពើចារកម្មជំពូកទី២ ស្តីពីការប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខនៃរដ្ឋ មាតិកាទី១ ស្តីពីការប៉ះពាល់ដល់ស្ថាប័នចម្បងរបស់រដ្ឋ គន្ថីទី៤ ស្តីពីបទល្មើសប្រឆាំងនឹងជាតិ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌរបស់ប្រទេសកម្ពុជា។
តាមរយៈសេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះ រាជរដ្ឋាភិបាល បានអំពាវនាវដល់ប្រជាពលរដ្ឋរក្សាភាពស្ងប់ស្ងាត់ និងទុកករណីនេះជូនតុលាការ ដើម្បីចាត់ការបន្ត៕
លោក ហ៊ុន ម៉ានិត កូនប្រុសរបស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃកម្ពុជា បានបង្ហាញសារនៅលើបណ្តាញទំនាក់ទំនង Facebook យ៉ាងដូច្នេះថា៖
«កឹម សុខា ក្បត់កម្ពុជាហើយ, គាត់បាន សារភាពថា មានផែនការជាមួយ សហរដ្ឋអាមេរិកចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៣, អរគុណគាត់ដែលធ្វើឲ្យពួកយើងឥឡូវនេះបានដឹងអ្នកណាជាជនទី៣»។ Kem Sokha betrayed Cambodia. He confessed to have term plans with the United States since 1993… Thank to him, we now know who was (is) the Third Hand…»។
ដោយឡែកអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស Human Rights Watch បានហៅការចាប់ខ្លួនមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំង លោក កឹម សុខា ថា ជាការដើរថយក្រោយសម្រាប់ស្ថានការណ៍សិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។នាយកផ្នែកតស៊ូមតិប្រចាំតំបន់អាស៊ីរបស់អង្គការ Human Rights Watch លោក John Sifton បានលើកឡើងនៅក្នុងអ៊ីម៉ែលនៅថ្ងៃនេះថា ការចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា គឺជាបរាជ័យដ៏ធំធេងសម្រាប់ស្ថានការណ៍សិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។
លោក John Sifton បានបន្តថា ការចោទប្រកាន់របស់រដ្ឋាភិបាល ពុំមានភាពត្រឹមត្រូវនោះឡើយ ដែលនេះគឺជាការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធច្បាប់ដោយមិនត្រឹមត្រូវ ដើម្បីបំបាត់សំឡេងរិះគន់ ឬក៏គំរាមកំហែងដល់ក្រុមអ្នករិះគន់ និងគូប្រជែងនយោបាយ។Human Rights Watch បានលើកឡើងថា ក្នុងរយៈពេល ៣៣ឆ្នាំនេះ លោក ហ៊ុន សែន បានប្រើប្រាស់អំពើហិង្សា ការគំរាមកំហែង អំពើពុករលួយ និងការចាត់ការតាមផ្លូវច្បាប់ដោយមិនត្រឹមត្រូវ ដើម្បីរក្សាអំណាច ហើយកាលពីឆ្នាំមុននេះ លោក ហ៊ុន សែន បានបង្កើនការវាយប្រហារទៅលើអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងគណបក្សប្រឆាំង។
លោក John Sifton បានអំពាវនាវទៅប្រទេសជាសម្ព័ន្ធមិត្តកម្ពុជា និងម្ចាស់ជំនួយ គួរតែថ្កោលទោសទៅលើការវាយប្រហារថ្មីៗនេះទៅលើលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងឲ្យកោះហៅអគ្គរាជទូតកម្ពុជានៅឯបរទេស ឲ្យពន្យល់ពីសកម្មភាពរបស់រដ្ឋាភិបាល។
ទាក់ទងរឿងមួយនេះសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានថ្លែងព្រមានធ្ងន់ៗ និងហាមគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ កុំឲ្យការពារលោក កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលត្រូវរាជរដ្ឋាភិបាលចាត់ជាបុគ្គលក្បត់ជាតិនោះ ព្រោះអាចនឹងធ្វើឲ្យបក្សប្រឈមនឹងការ រំលាយចោល។ «បើបក្សចេញមុខមកការពារបុគ្គល បក្សក៏ត្រូវប្រឈមនឹងការរំលាយចោលដែរ[…]។ […] កុំថាប្រទេសនេះផ្តាច់ការអត់ទេ! រដ្ឋអធិបតេយ្យមួយមិនអាចឲ្យបរទេសមកធ្វើរបៀបនេះទេ នេះជាអំពើក្បត់ជាតិ យកផលប្រយោជន៍ ជាតិឲ្យបរទេស អ្វីៗដើម្បីតែផ្តួលរំលំឡើងកាន់អំណាចខ្លួនឯង។ អាមេរិកាំងធ្លាប់ធ្វើរឿងនេះជាមួយ លន់ នល់ អាមេរិកាំងក៏ធ្វើរឿងនេះ ជាមួយ កឹម សុខា ទៀត[…]»។
សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក៏បានអំពាវនាវទៅដល់ប្រជាពលរដ្ឋឲ្យរក្សាភាពស្ងប់ស្ងាត់ទុកឲ្យតុលាការចាត់ការ ទៅតាមច្បាប់។«បងប្អូនជនរួមសូមមេត្តារក្សាភាពស្ងប់ស្ងាត់ ទុកឲ្យតុលាការចាត់ការ តាមផ្លូវច្បាប់។ មិនអាចទុកឲ្យអំពើក្បត់ជាតិបែបនេះកើតមាននៅលើទឹកដីកម្ពុជាជាថ្មីម្តងទៀតទេ យើងឈឺចាប់លើសពីការគ្រប់គ្រាន់ ទៅហើយ។ ប្រជាពលរដ្ឋយើងឈឺចាប់ណាស់ទៅហើយ ល្មមផ្តល់ឲ្យពួកគាត់នូវសេចក្តីសុខ គ្រាន់តែស្អប់ ហ៊ុន សែន ម្នាក់ ឬស្អប់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា អ្នកឯងនាំបរទេសមករកវិធីសាស្ត្រផ្តួលរំលំ ហើយខ្ញុំអំពាវនាវចំពោះសហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសមួយចំនួនទៀត កុំលូកដៃជាមួយកិច្ចការទាំងឡាយដែលស្ថិតក្នុងដែនអធិបតេយ្យភាព និងផលប្រយោជន៍របស់ជាតិកម្ពុជា ទោសក្បត់ជាតិ គឺជាទោសធ្ងន់ជាងគេក្នុងចំណោមទោសទាំងអស់»។សូមបញ្ជាក់ថាលោកកឹមសុខាត្រូវបានសមត្តកិច្ចបញ្ជូនយកទៅដាក់នៅគុកត្រពាំងផ្លុងដើម្បីការពារកុំឲ្យមានអ្នកអ្នកមករញ៉េរញ៉ៃបើឃុំនៅគុកព្រៃស៕
