ខេត្តរតនគិរី ៖ ជនជាតិដើមភាគតិចគ្រឹងមួយភូមិតែម្តង បាននាំគ្នាកាប់គោ ក្របី ជ្រូក ផឹកស្រាពាង និងវាយគងរាំ ធ្វើពិធីសែនភូមិចំនួន5ថ្ងៃ ដើម្បីសុំសេចក្តីសុខ ពីម្ចាស់ទឹកដី ម្ចាស់ព្រៃប្រឹក្សា អារក្សអ្នកតាព្រៃភ្នំ តាមទំនៀមទំលាប់ប្រពៃណីតាំងពីបុរាណកាលមក ប៉ុន្តែអ្វីដែលចម្លែកខុសពីពិធីសែនរបស់បងប្អូនខ្មែរនោះ គឺក្រោយពិធីសែនភ្លាមៗក្នុងរយៈពេល5ថ្ងៃ មិនតម្រូវអោយអ្នកនៅក្នុងភូមិចេញក្រៅជាដាច់ខាត។
ពិធីសែនរបស់ជនជាតិគ្រឹងនៅពេលនេះ គឺបានធ្វើឡើងតាំងតែពីព្រឹកថ្ងៃទី06 ហើយបានបញ្ចប់នៅថ្ងៃទី10ខែមេសា នេះនៅ ក្នុងភូមិទូស្ស ឃុំតាអង ស្រុកកូនមុំ ខេត្តរតនគិរី ដោយមានអ្នកភូមិរាប់រយនាក់ ទាំងប្រុស ស្រី ក្មេង ចាស់ អង្គុយដំកងគ្នាជាក្រុមៗ និយាយភាសាគ្រឹងរបស់គាត់ ក្នុងសេចក្តីបួងសួង ដល់អ្នកថែរក្សា អារក្សអ្នកតា វត្ថុសក្តិសិទ្ធិ អោយគ្រប់គ្រងថែរក្សាពួកគេផុតពីសេចក្តីឈឺ ថ្កាត់ទាំងឡាយទាំងពួង។
មេកន្ទ្រាញប្រចាំភូមិ ឬហៅថាមេបាចាស់ទុំ បាននិយាយថាៈ ពិធីនេះសែនភូមិនេះ គឺតែងតែធ្វើពីចន្លោះ3ទៅ7ឆ្នាំម្តង។ មានន័យថា បើកកាប់សត្វជ្រូកធ្វើពិធីនេះ3ឆ្នាំម្តង តែបើកាប់សត្វក្របី ត្រូវធ្វើ7ឆ្នាំម្តង ។
មេកន្ទ្រាញនោះបញ្ជាក់ថា កាលណាធ្វើពិធីនេះហើយ អ្នកនៅក្នុងភូមិមិនត្រូអនុញ្ញាតិអោយចេញទៅក្រៅជាដាច់ខាត លើកលែងអ្នកដែលមានជម្ងឺ ឬឆ្លងទន្លេ គឺត្រូវគេអនុញ្ញាតិអោយចេញទៅ ប៉ុន្តែមិនអនុញ្ញាតិអោយចូលភូមិវិញទេ អ្នកទាំងនោះអាចសុំសំរាកនៅផ្ទះអ្នកដទៃបាននៅក្រៅភូមិ រហូតគម្រប់ថ្ងៃសែនទើបចូលវិញបាន។
មេកន្ទ្រាញរូបនោះបញ្ជាក់បន្ថែមថា សត្វគោ ក្របី ឬសត្វជ្រូក ធ្វើក្នុងពិធីសែនភូមិនេះ គឺបានមកពីការរៃអង្គាសពីសមាជិកក្នុងគ្រួសារនិមួយៗ។ មានន័យថា ក្នុងម្នាក់20000រៀល បើគ្រួសារនោះមានសមាជិក10នាក់ត្រូវអស់ថវិកា20ម៉ឺនរៀល សូម្បីសមាជិកដែលជាទារកទើបនឹងកើតក៏ដោយ ក៏ត្រូវតែមានចំណែកក្នុងការបង់ថវិកាចូលក្នុងពិធីសែននេះផងដែរ ហើយសាច់ដែលបានពីការកាប់សត្វ ក៏ត្រូវបានចំណែកតាមអ្នកខ្លះតិច និងអ្នកខ្លះច្រើនផងទៀត ។
សូមជម្រាបថាពិធីសែនភូមិជនជាតិដើមភាគតិចនេះ គឺត្រូវគេតែងប្រទះឃើញធ្វើជា រៀងរាល់ឆ្នាំ មានទាំងជនជាតិទំពួន គ្រឹង ចារ៉ាយ ព្រៅ។ល។ ដោយពេលខ្លះធ្វើនៅតាមភូមិ និងពេលខ្លះធ្វើនៅតាមព្រៃចំការជាដើម ដែលទិដ្ឋភាពនោះក្រៅពីសុំសេចក្តីសុខពីម្ចាស់ ទឹកដី គឺត្រូវស្និដ្ឋានផ្សេងទៀតថា ក្នុងបំណងសាមគ្គីភាពជារឿងសំខាន់ផងដែរ៕
ដោយៈ យឹម សារិទ្ធិ